به نقل از «فارس»

دوستان و دشمنان انتخابات مشارکتی و رقابتی چه کسانی هستند؟

تاریخ انتشار: ۲۴ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۰۹۵۱۰۲

فارس‌پلاس؛ دیگر رسانه‌ها - نورنیوز نوشت: وقتی غروب روز سوم آبان،‌ مسئولان ستاد انتخابات کشور خبر دادند که ۲۴ هزار و ۸۲۶ نفر به عنوان داوطلب دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی ثبت نام قطعی کرده‌اند این سوال برای فعالان و کنشگران عرصه سیاسی ایران ایجاد شد که «آیا جهشی که در تعداد نامزدان رقم خورده در میزان مشارکت عمومی مردم در انتخابات هم تکرار خواهد شد یا نه؟» و «آیا می‌توان امید داشت رشد چشمگیری که در "تعداد انتخاب شوندگان" رخ داد در "میزان مشارکت انتخاب کنندگان" هم نمایان شود؟» درباب سئوالاتی از این جنس نکاتی قابل طرح است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

یکم) در کمتر از ۴ ماهی که تا روز انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی باقی مانده هنوز نشانه های قابل اعتنایی از شور انتخاباتی در فضای اجتماعی مشاهده نمی‌شود. هرچند برای قضاوت نهایی در این باب، هنوز زود است اما نکته آنجاست که در فضای سیاسی و رسانه‌ای کشور، اتفاقاً ‌رفتارهای «ضد مشارکت» یا «مشارکت سوز»  زودتر و زیادتر از رفتارهای «مشارکت آفرین» ظاهر شده‌اند! سبقت عناصر مغایر با مشارکت بالا بر عناصر تشویق کننده برای مشارکت، واقعیت نگران کننده‌ای است که نمی‌توان نسبت به آن بی‌اعتنا بود. بیایید صحنه انتخاباتی کشور را از جهت مشارکت سوز بودن یا مشارکت آفرین بودن رفتارهای فعالان میدان، ‌ورانداز کنیم.

۱)  اولین تصویری که دورنمای یک انتخابات پرشور را در ذهن مردم ترسیم می‌کند رقم داوطلبانی است که برای رقابت ثبت‌نام می‌کنند. با این معیار،‌ انتخابات آتی، صاحب یک نصاب چشمگیر است. تعداد داوطلبان این دوره، بالاترین عدد در بین تمامی ادوار انتخابات مجلس است. عدد ۱۶ هزار و ۳۳ نفر داوطلبی که برای انتخابات دوره یازدهم مجلس ثبت نام کردند اکنون با جهشی بیش از ۵۰ درصد به عدد ۲۴ هزار و ۸۲۶ نفر رسیده است. چنین اشتیاقی به خودی خود ظرفیت دارد رقابتی فشرده با مشارکتی بالا را رقم بزند.

۲) تصویر دوم، مربوط به اراده نهادهای متولی احراز صلاحیت (چه در هیأت‌های اجرایی و چه در هیأت های نظارت) در مواجهه با داوطلبان است. شک نیست که این نهادها شیوه عمل خود را در چارچوب ضوابط قانونی معرفی می‌کنند. اساساً شاید برای آنها میزان مشارکت مردم،‌ اولویت اصلی نباشد چراکه احتمالاً خواهند گفت ما متولی «سلامت» انتخابات هستیم نه مسئول «مشارکت». این، سخن غلطی نیست اما توجه به این نکته بسیار مهم ضروری است که نوع استفاده از ضوابط قانونی می‌تواند سختگیرانه یا بی‌طرفانه یا توأم با درجاتی از نرمش و وسعت نظر باشد. نتایج احراز صلاحیت‌هایی که توسط هیأت‌های اجرایی آشکار و رسانه‌ای شده گویای مواجهه‌ای توأم بانرمش و وسعت نظر نیست. حتی اگر تعداد این رد صلاحیت‌ها یا عدم احراز صلاحیت‌ها پرشمار نباشد اما نفوذ و تأثیرشان،‌ میزان مشارکت را دچار تلاطم و نوسان می‌کند. به این اعتبار شاید لازم باشد هیأت‌های اجرایی در مسیر اقناع افکار عمومی، گام بردارند و ذهن جمعی را نسبت به دلایل رد صلاحیت ثبت‌نام کنندگان، ‌خصوصاً آنها که در افکار عمومی صاحب وجاهت و مکانتی هستند متقاعد سازند. هر تصمیمی در این سطح می‌تواند تأثیر مستقیم و جدی بر پدیده مشارکت انتخاباتی مردم داشته باشد.

۳)‌ تصویر سوم از انتخابات پیش رو را آن دسته از کنش های رسانه ای برمی سازد که از سوی چهره‌های سیاسی یا صاحبان تریبون ابراز می‌شود. وقتی فعالان سیاسی،‌ انتخابات را از همین روزها آگاهانه یا ناآگاهانه به میدانی برای مخاصمات یا تسویه‌های جناحی یا افشاگری‌های سیاسی تبدیل کنند رغبت شهروندان برای مشارکت را تضعیف خواهند کرد. کمتر از ۴ ماه مانده به برگزاری انتخابات، رویکردهای انقباضی از جمله سند زدن کشور به نام یک گروه خاص، ولو اینکه از سوی فردی نامؤثر صورت گرفته باشد عین «دفع حداکثری» است. وقتی یکی دو تن از تریبون داران عرصه رسانه یا مشاهیر عرصه سیاست و فرهنگ، به شکلی علنی و آشکار مقامات ارشد سابق یا فعلی را تخطئه کنند و مثلاً شورای نگهبان را برای رد صلاحیت آنها فرابخوانند نتیجه‌ای غیر از این به بار نخواهد آمد که شهروند سرگردان خیال کند انتخابات آتی،‌ چیزی غیر از مناقشات فردی یا جناحی نیست ولذا لزومی برای مداخله در این مناقشات و مشارکت در انتخابات نبیند. صداو سیما مهم‌ترین مسئولیت را در این تصویرسازی برعهده دارد و باید نقش خود را به عنوان نهادی طرفدار انتخابات و مشارکت به شهروندان بباوراند.

 دوم) میان اهل نظر تقریباً اجماع است که مهم ترین شاخص مشروعیت یا مقبولیت یک نظام سیاسی،‌ مشارکت‌پذیر بودن آن نظام است. عیار دموکراتیک بودن یک ساختار حکومتی وقتی اوج می‌گیرد که میزان مشارکت شهروندان به نحو معناداری افزایش پیدا کند. مشارکت بالا غیر از تقویت پایه‌های مشروعیت و مقبولیت یک نظام سیاسی، شاخصی برای افزایش اقتدار ملی هم هست. به این ترتیب،‌هر رفتار و رویکردی که نرخ مشارکت واقعی شهروندان در انتخابات را بالا ببرد عملاً رفتاری در مسیر تقویت مشروعیت و مقبولیت و اقتدار ملی هم هست. متقابلاً، هر اقدامی که ضد مشارکت باشد نهایتا با ایده «ایران قوی» مغایرت دارد.

به نظر می‌رسد رکن اصلی در افزایش مشارکت عمومی،‌ تأمین عنصر «رقابت»،‌ البته با حضور رقابت کنندگان واقعی و اصلی است. اگر ذهن جمعی ایرانیان،‌ میدان انتخابات را خالی از رقبای اصلی ببیند و احساس کند «حق انتخابش» محدود شده و گزینه‌های حقیقی رقابت در فهرست تأیید شدگان نیست چه انگیزه‌ای برای مشارکت در این اقدام ملی خواهد داشت؟ مقام معظم رهبری چهار اصل «امنیت، مشارکت، ‌سلامت، و رقابت» را از ارکان یک انتخابات مطلوب دانسته و متولیان را به تأمین این اصول و ارکان فراخوانده‌اند.

این اصول در کنار راهبرد «جذب حداکثری،‌ دفع حداقلی»،‌ می‌تواند به خودی خود چشم‌انداز یک انتخابات پرشور، سالم، رقابت آمیز،‌ امن و ایمن، و سالم و قابل اعتماد را رقم بزند. به نظر می‌رسد بزرگ ترین تحریف گران سخن رهبری کسانی‌اند که از میان این اصول چهارگانه دست به انتخاب می‌زنند. یکی، دوتا را برجسته می‌کنند اما به یکی، دوتای دیگر التفات ندارند.

برخی با توسل به اصل «سلامت» عنصر «رقابت» را نادیده می‌گیرند و برخی دیگر به اصل «امنیت» تشبث می‌کنند تا از ضرورت و اهمیت اصل «مشارکت» بکاهند. می‌توان در جریانات سیاسی کشور، صداهایی را یافت که معتقدند به دلیل شرایط جاری منطقه و بین‌الملل، اصل «امنیت» بر سه اصل دیگر رجحان دارد. چنین مصلحت سنجی هایی، راهبرد حکیمانه «میزان، رأی ملت است» را تعلیق می‌کند و «خواست مردم» را از فیصله بخش بودن و فصل الخطاب بودن ساقط می‌نماید. اما پیداست که انتخابات در گفتار رهبری، وقتی مطلوب تلقی می‌شود که این چهار اصل، با هم و ذیل راهبردهای «جذب حداکثری و دفع حداقلی» و نیز «حق الناس دانستن رأی مردم» محل توجه باشد.

اکنون در چهارقدمی برگزاری انتخابات مهم دوره دوازدهم مجلس،‌ هم برای مدیران و دست اندرکاران انتخابات و هم برای چهره‌ها و فعالان رسانه‌ای و سیاسی، باید کاملاً روشن باشد که مراعات آن راهبردهای اصولی، از چه طریقی محقق یا با کدام رفتارها مخدوش می‌شود. از همین روزها می‌توان جدولی با دو ستون طراحی کرد و نام افراد و جریان‌هایی را که در مسیر مشارکت افزایی و رقابت آفرینی یا مشارکت سوزی و رقابت ستیزی فعالیت می‌کنند در آن ثبت کرد. دوستان و دشمنان انتخابات مشارکتی و رقابتی  با این جدول بهتر شناخته می‌شوند.

پایان پیام/ت

 

منبع: فارس

کلیدواژه: انتخابات مجلس انتخابات مشارکتی انتخابات رقابتی نورنیوز میزان مشارکت رسانه ای ثبت نام

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۰۹۵۱۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چرا مشارکت در دور دوم انتخابات مجلس مهم است؟

چند روزی بیشتر تا برگزاری دور دوم انتخابات مجلس باقی نمانده و بالاخره تکلیف ۴۵ کرسی باقی مانده مشخص خواهد شد. ممکن است بیشتر مردم تصور کنند که انتخابات پایان یافته در حالی که چنین نیست و با توجه به این که کرسی های باقی مانده اکثرا به شهرهای بزرگی چون تهران تعلق دارند اهمیت حضور مردم در همه پرسی ۲۱ اردیبهشت را دو چندان می‌کند.

مشارکت پُرشور مردم در حوزه‌هایی که به دور دوم کشیده شده اهمیت بسزایی دارد چرا که نماینده‌ای با پشتوانه رأی بالا قطعاً مؤثرتر از نماینده‌ای است که پشتوانه رأی بالایی ندارد. همچنین زمانی که مجلس قوی باشد، قدرت نظارت بالایی خواهد داشت و می‌تواند تخطی از اجرای قوانین را به خوبی شناسایی کرده و به دستگاه‌ها و مسؤولان اجرایی کشور گوشزد کند که در ریل قانون حرکت کنند.

این انتخابات در ۲۲ حوزه «تهران، شمیرانات، اسلام‌شهر و پردیس» «تبریز، آذرشهر و اسکو»، «شبستر»، «میانه»، «پارس‌آباد، بیله‌سوار و اصلاندوز مغان»، «سمیرم»، «لنجان»، «کرج، اشتهارد و فردی»، «بیرجند، درمیان و خوسف»، «مشهد و کلات»، «آبادان»، «رامهرمز و رامشیر»، «خدابنده»، «زنجان و طارم»، «شیراز و زرقان»، «مرودشت، ارسنجان و پاسارگاد»، «کرمانشاه»، «گنبدکاووس»، «خرم‌آباد و چگنی»، «قائم‌شهر، سوادکوه، جویبار، سیمرغ و سوادکوه شمالی»، «ملایر» و «ورامین» برگزار خواهد شد. 

چه کسانی می‌توانند در مرحله دوم رای دهند؟

کسانی که در مرحله اول انتخابات رای نداده باشند، در مرحله دوم می‌توانند رای دهند. کسانی که در مرحله اول رای داده‌اند فقط در همان حوزه انتخابیه می‌توانند رای دهند.

براساس تبصره ۴ ماده۱۰ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی، «کلیه رأی‌دهندگان مرحله دوم منحصراً در حوزه انتخابیه‌ای که در مرحله اول انتخابات رأی داده‌اند شرکت خواهند نمود و کسانی که در مرحله اول در هیچ یک از حوزه‌های انتخابیه رأی نداده باشند در مرحله دوم انتخابات می‌توانند شرکت کنند.»

مردم با مشارکت در دور دوم انتخابات مجلس به وظیفه شرعی و سیاسی خود عمل کنند

غلامرضا مصباحی مقدم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره اهمیت مشارکت مردم در دور دوم انتخابات گفت: در انتخابات دور دوم مجلس مردم برای هر کرسی دو گزینه برای انتخاب دارند و این کار را برای آنان آسان‌تر می‌کند. 

او افزود: مردم باید با مشارکت بیشتری نسبت به دور اول در انتخابات شرکت و بار دیگر به تکلیف دینی،سیاسی و اجتماعی خود عمل کنند.

مصباحی مقدم متذکر شد: آینده چهار سال بعدی قوه مقننه به دست مردم است وانتخاب برای تعیین تکلیف چهل و پنج کرسی باقی مانده مجلس اهمیت بسزایی دارد .

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: از احزاب و تشکل‌های سیاسی تقاضا دارم تا به صورت مشترک لیست بدهند تا کاندیداها پشتوانه سیاسی و اجتماعی محکم‌تری داشته باشند.

انتخابات دور دوم مجلس نقش بسزایی در آینده چهار سال بعد کشور دارد

همچنین قدرتعلی حشمتیان رئیس خانه احزاب در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان درباره اهمیت مشارکت مردم در دور دوم انتخابات مجلس گفت: از ابتدای انقلاب اسلامی انتخابات‌های بسیاری در کشور برگزار شده و مردم همواره با مشارکت بالا پای صندوق‌های رأی آمده‌اند. 

او افزود:در کشور ما مسئولان با انتخاب مردم مشخص می‌شوند و احزاب و تشکل‌های سیاسی باید مردم را به شرکت در انتخابات تشویق و نقش آنان را در عرصه های مهم کشور پررنگ‌تر کنند.

حشمتیان متذکر شد: امیدوارم که انتخابات آینده شاهد مشارکت بیشتری از مردم باشیم چرا که این دوره از انتخابات نقش پررنگی در شیوه شکل گیری مجلس و سرنوشت جامعه دارد لذا از آحاد جامعه تقاضا داریم به همه پرسی چند روز آینده بی تفاوت نباشند.

حشمتیان درباره چینش هیات رئیسه مجلس دوازدهم افزود: در مجلس دوازدهم شاهد رقابت بین جریان‌های اصولگرایی هستیم و معتقدم که اتحاد شورای وحدت و ائتلاف در شکل گیری هیات رئیسه آینده نقش پررنگی دارد .

رئیس خانه احزاب تاکید کرد: بعد از اعلام نتایج انتخابات دور دوم می‌توانیم با اطمینان بیشتری درباره ترکیب هیات رئیسه مجلس گمانه زنی کنیم.

مشارکت بالای مردم مجلسی قوی می‌سازد 

علی‌اکبر علیزاده نماینده مجلس نیز در گفت‌وگویی با اشاره به اهمیت دور دوم انتخابات مجلس دوازدهم اظهار کرد: از آنجایی که مجلس شورای اسلامی در همه حوزه‌ها مجاز به قانون‌گذاری است و در جمهوری اسلامی ایران جایگاه بالایی دارد، مشارکت بالای مردم در انتخابات باعث تشکیل مجلسی قوی می‌شود.

وی افزود: نباید اینگونه تصور شود که مشارکت مردم در دور دوم انتخابات اهمیتی ندارد؛ مشارکت پُرشور مردم در حوزه‌هایی که به دور دوم کشیده شده است، بسیار اهمیت دارد. نماینده‌ای که با پشتوانه رأی بالا راهی مجلس شود، قطعاً مؤثرتر از نماینده‌ای خواهد بود که پشتوانه رأی بالایی نداشته است.

نماینده مردم دامغان در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: اگر مشارکت در انتخابات بالا باشد، مجلسی قوی به وجود می‌آید و اگر مجلس قوی و با پشتوانه رأی بالا باشد، دولت‌ها چاره‌ای ندارند جز اینکه در ریلی که مجلس می‌گذارد، حرکت کنند.

علیزاده تصریح کرد: همچنین زمانی که مجلس قوی باشد، قدرت نظارت بالایی خواهد داشت و می‌تواند تخطی از اجرای قوانین را به خوبی شناسایی کرده و به دستگاه‌ها و مسؤولان اجرایی کشور گوشزد کند که در ریل قانون حرکت کنند.

منتخب مردم دامغان در مجلس دوازدهم ادامه داد: هنوز ۴۵ نماینده مجلس دوازدهم مشخص نشده است و از آنجایی که این افراد قطعاً تأثیر زیادی بر مجلس آینده خواهند داشت، بر این اساس نباید کسی تصور کند که دور دوم انتخابات مجلس فاقد اهمیت است.

وی اظهار کرد: مرحله دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی بسیار مؤثر است چراکه آیت الله مدرس هم یک نماینده بود و بر این اساس حتی یک نماینده روی مجلس تأثیر دارد و نباید دور دوم انتخابات مجلس کم اهمیت جلوه داده شود؛ برای مرحله دوم انتخابات مجلس دوازدهم نیز باید رسانه‌ها به ویژه صداوسیما امکان تبلیغات برابر را برای داوطلبان دور دوم انتخابات فراهم کنند.

نماینده مردم دامغان در مجلس شورای اسلامی گفت: باید اهمیت دور دوم انتخابات به خوبی برای مردم تبیین شود تا مردم در حوزه‌های انتخابیه‌ای که انتخابات به دور دوم کشیده شده است، حضور پُر شوری پای صندوق‌های رأی داشته باشند. تبیین و آگاهی‌بخشی به مردم، مهم‌ترین کاری است که باید مورد توجه باشد.

علیزاده اظهار کرد: در نظام جمهوری اسلامی ایران حضور و مشارکت مردم در عرصه‌هایی مانند انتخابات اهمیت زیادی دارد و امیدواریم مردم مشارکت بالایی در مرحله دوم انتخابات مجلس داشته باشد.

توصیه رهبر معظم انقلاب درباره اهمیت مشارکت مردم در انتخابات 

مقام معظم رهبری درباره اهمیت حضور مردم در انتخابات فرموده اند: خیلی‌ها ممکن است پای صندوق‌ها نیایند؛ به‌خاطر این‌که حوصله‌اش را ندارند، وقتش را ندارند، درست اهمیت قضیه را نمی‌دانند، متوجه تأثیر رأی خودشان نیستند یا به کسی که به او اطمینان و اعتماد کنند، نرسیده‌اند؛ یا کسی را هم که شناخته‌اند، نپسندیده‌اند؛ لذا نمی‌آیند. تلاش شما - خانواده‌ها و دوستان‌تان - باید این باشد که مشارکت را به معنای حقیقی کلمه حداکثری کنید.

ایشان همچنین فرموده اند: در زمینه‌ی مشارکت مردم، هر طور که می‌توانید، روی خانواده‌ها و دوستان‌تان کار کنید. مشارکت، یکی از اساسی‌ترین مسائل است. حضور مردم برای پیشرفت و صیانت کشور لازم است. نه این‌که اگر عده‌ی زیادی شرکت نکردند، اینها به نظام «نه» گفته‌اند؛ به‌هیچ‌وجه این‌طوری نیست. آنهایی که به‌خاطر نه گفتنِ به نظام نمی‌آیند، درصد خیلی کمی‌اند. یک عده به‌خاطر بی‌حالی نمی‌آیند؛ یک عده به‌خاطر بی‌حوصلگی نمی‌آیند؛ یک عده روز جمعه کار دیگری دارند و نمی‌آیند؛ اینها را شما راه بیندازید والا کسانی که معتقد به نظام و قانون اساسی نیستند و دلشان برای بیگانگان و نفوذ آنها پر میزند و منتظر آمدن بیگانگان هستند، درصد بسیار کمی‌اند.

باشگاه خبرنگاران جوان سیاسی احزاب و تشکل‌ها